Sistem YMM tarafından derneğimize gönderilen 4691 sayılı ı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanun Tasarısı AR-GE faaliyetleri, girişimcilerin ve dolayısıyla ülkemizin inovasyon yetkinliğini ve rekabet gücünü arttırıcı özelliği en yüksek olan çalışmalardır. Ar-Ge faaliyetlerinin yoğun olarak yapıldığı, Teknoloji geliştirme bölgeleri, sürdürülebilir kalkınma yolunda büyük önem taşıyan oluşumlardır. Bu yüzden, bu bölgelerde faaliyet gösteren ve gösterecek işletmelerin desteklenmesi büyük önem taşımaktadır.
Teknoloji Geliştirme Bölge’lerinde faaliyet gösteren kullanıcıların yaşadığı sıkıntıların çözülmesi ve sağlanan destek ve avantajların yarattığı katma değerin daha yüksek olduğu yeni Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununa ilişkin çalışmalar uzun süredir yürütülmekteydi.
Halen yürürlükte olan 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’ nun kullanıcılar için daha etkin ve daha avantajlı olmasını sağlayacak değişiklik çalışmaları sektörde yer alan etkin kişi, kurum ve kuruluşlar ile Sistem olarak bizlerinde katkılarıyla hazırlanmıştır.
Taslak kanunda öne çıkan değişiklikler özet olarak aşağıda bilgilerinize sunulmuştur;
Ø Mevcut kanunda da yer alan Araştırma ve Geliştirme Faaliyetleri, Yenilik, kavramlarının tanımı tekrar yapılarak kapsamı genişletilmiş ve kavramlara ilişkin netlik sağlanmıştır.
Ø Mevcut kanuna göre daha detaylı bir açıklama ile Yazılım Faaliyetleri nin tanımı yapılmıştır. Yazılım üreten firmalar için özellikle önemli olduğunu düşündüğümüz bu tanımın kanuna girmesinin önemli sonuçlar doğuracağı kanaatindeyiz.
Ø Mevcut kanunda yer almayan Ar-Ge personeli, Araştırmacı, Teknisyen ve Destek Personeli tanımlarına taslak kanun çalışmasında yer verilerek, 5746 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun’la paralellik sağlanması hedeflenmiştir.
Ø Yeni kanun taslağında yer verilen “Destek Personeli” tanımına yer verilerek Ar-Ge faaliyetlerine katılan veya bu faaliyetlerle doğrudan ilişkili yönetici, teknik eleman, sekreter ve benzeri personellerde kanun kapsamında sağlanan destek ve teşviklerden yararlanabilmesine olanak sağlanmıştır.
Ø 31.12.2013 tarihine kadar tanınan Kurumlar Vergisi ve Gelir Vergisi istisnalarının uygulama süresi 10 yıl uzatılarak 31.12.2023 olarak değiştirilmiştir. Bununla birlikte Yönetici şirket çalışanları da madde metnine eklenerek sözkonusu istisnadan faydalanmaları sağlanmıştır.
Ø Mevcut kanununda da yer alan “Yönetici şirket, ücreti gelir vergisi istisnasından yararlanan kişilerin bölgede fiilen çalışıp çalışmadığını denetler” hükmü yeni kanunda da yer almaktadır. Bununla birlikte yeni kanuna eklenen “Ancak, Bölgelerde yer alan girişimcilerin yürüttükleri Ar-Ge projesi kapsamında çalışan Ar-Ge personelinin, bölgede yürüttüğü görevleri ile ilgili olarak yönetici şirketin onayı ile Bölge dışında geçirmesi gereken süreye ait ücretlerinin bir kısmı gelir vergisi kapsamı dışında tutulur. Kapsam dışında tutulacak ücret miktarı Maliye Bakanlığının uygun görüşü alınarak hazırlanacak yönetmelikte belirlenir. Yönetici şirketin onayı ile bölge dışında geçirilen sürenin bölgede yürütülen görevle ilgili olmadığının tespit edilmesi halinde, ziyaa uğratılan vergi ve buna ilişkin cezalardan ilgili işletme sorumludur.” hükmü bölge kullanıcıları için oldukça önemli bir avantaj sağlayacaktır.
Ø “Yönetici şirket ortaklarından; üniversiteler, yüksek teknoloji enstitüleri ya da kamu Ar-Ge merkez veya enstitüleri, yönetici şirkete taahhüt ettikleri sermaye payını döner sermaye gelirlerinden ödeyebilir” hükmü de yine yeni kanun taslağında yer almıştır.
Ø Yerel yönetimlerin, başkaca bir işleme gerek kalmaksızın kendi meclis kararına binaen yönetici şirkete ortak olmalarına imkan sağlanmıştır.
Ø Yeni kanun taslağında “Yabancı özel hukuk tüzel kişileri 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu ve ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde yönetici şirkete iştirak edebilir.” hükmüne yer verilmiştir.
Ø Yönetici şirkete sağlanan damga vergisi istisnası taslak kanun çalışmasında “Yönetici şirket, bu Kanunun uygulanması ile ilgili olarak düzenlenen kâğıtlardan ve yapılan işlemlerden dolayı damga vergisi ve harçtan muaftır. Atık su arıtma tesisi işleten Bölgelerden, belediyelerce atık su bedeli alınmaz.” İfadesi ile daha kapsamlı olarak yer almıştır.
Ø Yine taslak kanunda “Yönetici şirkette ve Bölgede yer alan faaliyetlerde yürürlükteki iş ve çalışma mevzuatına göre personel istihdam edilir. Bölgelerde 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu, 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun ve ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde yabancı uyruklu yönetici ve vasıflı Ar-Ge personeli çalıştırılabilir.” hükmüne yer verilmiştir.
Ø Yine mevcut kanunda yer almayan “ Kuluçka Merkezi (İnkübatör)”, “ Teknoloji Transfer Ofisi (TTO)”, “Teknolojik Ürün” kavramları yeni kanun taslağında yer almıştır. Kuluçka Merkezleri, özellikle genç ve yeni işletmeleri geliştirmek amacıyla; girişimci firmalara ofis hizmetleri, ekipman desteği, yönetim desteği, mali kaynaklara erişim, kritik iş ve teknik destek hizmetlerinin bir çatı altında tek elden sağlandığı yapıları ifade etmektedir. Teknoloji Transfer Ofisleri ise teknoloji geliştiricisi Ar-Ge kurum ve kuruluşları ile teknoloji kullanıcısı sanayi şirketleri veya diğer teknoloji ya da Ar-Ge kurum ve kuruluşları arasında bilgilendirme, koordinasyon, araştırmayı yönlendirme, yeni Ar-Ge şirketlerinin oluşturulmasını teşvik etme, işbirliği geliştirme, fikri mülkiyet haklarının korunması, pazarlanması, satılması, fikri mülkiyetin satışından elde edilen gelirlerin yönetilmesi konularında faaliyet gösteren yapıyı ifade etmektedir.
Kaynak: Sistem YMM
Massiad Genel Sekreterliği
