Değerli Üyelerimiz;
Nisan 2010 tarihinden bu yana TBMM de görüşülen 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunun değiştirilmesine ilişkin kanun taslağı 02.03.2011 tarihinde TBMM’ de kabul edilmiştir.
Çözüm ortağımız Sistem YMM’liğince 4691 sayılı kanunda yapılan değişiklere ilişkin özet bilgiler aşağıda bilgilerinize sunulmuştur.
Saygılarımızla
Massiad Genel Sekreterliği
4691 SAYILI TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ KANUN DEĞİŞİKLİKLERİ
Ø AR-GE Faaliyetlerinin Tanımı Genişledi;
Mevcut kanunda da yer alan Araştırma ve Geliştirme Faaliyetleri, Yenilik, kavramlarının tanımı tekrar yapılarak kapsamı genişletilmiştir. Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin tanımında taslakta yer almayan “yazılım” ifadesi kanun metnine dahil edilmiştir.
Ø Yazılım Faaliyetlerinin Tanımı Genişledi ve Netlik Kazandı;
Mevcut kanuna göre daha detaylı bir açıklama ile Yazılım Faaliyetleri nin tanımı daha net olarak yapılmıştır. Tanımda “ .. hizmetlerin tümü ile bu ürün ve hizmetlerin lisanslama, kiralama ve tüm hakları ile devretme gibi teslim şekillerinin tümünü,” şeklinde bir ifade ile yazılım faaliyetlerinin içeriği ve teslim türleri genişletilmiş ve netleştirilmiştir.
Ø Personel İle İlgili Yeni Tanımlamalar Yapıldı;
Mevcut kanunda yer almayan Ar-Ge personeli, Araştırmacı, Teknisyen ve Destek Personeli tanımlarına yer verilmiştir. Ar-Ge personeli tanımında kanun taslağında yer almayan “ yazılımcı” ifadesine yeni kanun metninde yer verilmiştir. Yapılan tanımlamalar arasında özellikle Teknisyen tanımının çok önemli etkilerinin olacağını düşünmekteyiz.
Ø Destek Personeli Kanun Metninde Yer Aldı;
Yeni kanun metninde “Destek Personeli” tanımına yer verilerek Ar-Ge faaliyetlerine katılan veya bu faaliyetlerle doğrudan ilişkili yönetici, teknik eleman, sekreter ve benzeri personellerde kanun kapsamında sağlanan destek ve teşviklerden yararlanabilmesine olanak sağlanmıştır. Destek personeli sayısı 5746 sayılı kanunla paralel olarak ar-ge personeli sayısının %10 u ile sınırlandırılmıştır.
Ø Yazılımcı Personel Tanımı Yapıldı;
Yeni kanun metninde “yazılımcı personel” tanımına yer verilmiş ve “Yazılım olarak tanımlanan süreçte çalışıp program geliştiren, üreten, alanında yeterli deneyime veya eğitime sahip nitelikli personeli,” olarak tanımlanmıştır.
Ø Kurumlar Vergisi ve Gelir Vergisi İstisnasının Süresi Uzatıldı;
31.12.2013 tarihine kadar tanınan Kurumlar Vergisi ve Gelir Vergisi istisnalarının uygulama süresi 10 yıl uzatılarak 31.12.2023 olarak değiştirilmiştir.
Ø Ar-Ge Personellerine Tanınan Vergi İstisnalarının Süresi Uzatıldı;
Bölgede çalışan Ar-Ge personellerinin bu görevleri ile ilgili vergi istisnasının uygulama süresi 31.12.2013 tarihinden 31.12.2023 tarihine uzatılmış ve destek personeli de kapsama dahil edilmiştir.
Ø Ar-Ge Personellerinin Bölge Dışında Geçirecekleri Belli Orandaki Sürelere İsabet Eden Ücretlerinin de İstisna Kapsamında Değerlendirilmesine İmkan Sağlandı;
Mevcut kanununda da yer alan “Yönetici şirket, ücreti gelir vergisi istisnasından yararlanan kişilerin bölgede fiilen çalışıp çalışmadığını denetler” hükmü yeni kanunda da yer almaktadır. Bununla birlikte yeni kanuna eklenen “Ancak, Bölgelerde yer alan girişimcilerin yürüttükleri Ar-Ge projesi kapsamında çalışan Ar-Ge personelinin, bölgede yürüttüğü görevleri ile ilgili olarak yönetici şirketin onayı ile Bölge dışında geçirmesi gereken süreye ait ücretlerinin bir kısmı gelir vergisi kapsamı dışında tutulur. Kapsam dışında tutulacak ücret miktarı Maliye Bakanlığının uygun görüşü alınarak hazırlanacak yönetmelikte belirlenir. Yönetici şirketin onayı ile bölge dışında geçirilen sürenin bölgede yürütülen görevle ilgili olmadığının tespit edilmesi halinde, ziyaa uğratılan vergi ve buna ilişkin cezalardan ilgili işletme sorumludur.” hükmü taslakta olduğu gibi kanun metninde de yer almıştır. Bu değişiklik ile teknoparklarda ciddi uygulama sıkıntısı meydana getiren bu durum çözüme kavuşturulmuştur.
Ø Teknopark’lar Bünyesinde Üretim Yapabilme İmkanı Sağlandı;
Yeni kanun ile Bölgede faaliyet gösteren işletmelere, Bölgede başlatıp sonuçlandırdıkları AR-GE projeleri sonucu elde ettikleri teknolojik ürünün üretilmesi için gerekli yatırımı, yönetici şirketin uygun bulması ve Bakanlığın izin vermesi şartıyla Bölge içerisinde yapmalarına imkan verilmiştir. Yatırım yapan işletmelerin yatırım ile ilgili faaliyetlerini defter kayıtlarında bölgede yürüttükleri AR-GE faaliyetlerinden ayrı olarak izlemesi belirtilmiş ve bu yatırımlar nedeniyle Bölgede çalışan personel ve bu yatırımlarından elde edilecek kazançlar Bölge dışında faaliyet gösteren işletmelerin ve bunların personelinin tabi olduğu esaslara göre vergilendirileceği hüküm altına alınmıştır.
Ø Yönetici Şirket Ortağı Olan Üniversite, Enstitü gibi Kurumların Sermaye Payını Döner Sermaye Gelirlerinden Ödeyebilme İmkanı Sağlandı;
“Yönetici şirket ortaklarından; üniversiteler, yüksek teknoloji enstitüleri ya da kamu Ar-Ge merkez veya enstitüleri, yönetici şirkete taahhüt ettikleri sermaye payını döner sermaye gelirlerinden ödeyebilir” hükmü taslakta olduğu gibi aynı şekilde kanun metninde de yer almıştır.
Ø Yerel Yönetimlerin, Yönetici Şirkete Ortak Olmaları Kolaylaştırıldı;
Yerel yönetimlerin, başkaca bir işleme gerek kalmaksızın kendi meclis kararına binaen yönetici şirkete ortak olmalarına imkan sağlanmıştır.
Ø Yabancı özel hukuk tüzel kişileri Yönetici Şirkete Ortak Olabilecek;
Yeni kanun metninde “Yabancı özel hukuk tüzel kişileri 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu ve ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde yönetici şirkete iştirak edebilir.” hükmüne yer verilmiştir.
Ø Yönetici Şirketin Damga Vergisi ve Harç İstisnası Genişletildi;
Yönetici şirkete sağlanan damga vergisi istisnası kanun metninde “Yönetici şirket, bu Kanunun uygulanması ile ilgili olarak düzenlenen kâğıtlardan ve yapılan işlemlerden dolayı damga vergisi ve harçtan muaftır. Atık su arıtma tesisi işleten Bölgelerden, belediyelerce atık su bedeli alınmaz.” İfadesi ile daha kapsamlı olarak yer almıştır.
Ø Yabancı Uyruklu Yönetici ve Ar-Ge Personeli Çalıştırılabilir;
Yine kanun metninde “Yönetici şirkette ve Bölgede yer alan faaliyetlerde yürürlükteki iş ve çalışma mevzuatına göre personel istihdam edilir. Bölgelerde 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu, 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun ve ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde yabancı uyruklu yönetici ve vasıflı Ar-Ge personeli çalıştırılabilir.” hükmüne yer verilmiştir.
Ø Yeni Oluşumlara İmkan Verildi;
Yine mevcut kanunda yer almayan “ Kuluçka Merkezi (İnkübatör)”, “ Teknoloji Transfer Ofisi (TTO)”, “Teknolojik Ürün” kavramları yeni kanunda yer almıştır. Kuluçka Merkezleri, özellikle genç ve yeni işletmeleri geliştirmek amacıyla; girişimci firmalara ofis hizmetleri, ekipman desteği, yönetim desteği, mali kaynaklara erişim, kritik iş ve teknik destek hizmetlerinin bir çatı altında tek elden sağlandığı yapıları ifade etmektedir. Teknoloji Transfer Ofisleri ise teknoloji geliştiricisi Ar-Ge kurum ve kuruluşları ile teknoloji kullanıcısı sanayi şirketleri veya diğer teknoloji ya da Ar-Ge kurum ve kuruluşları arasında bilgilendirme, koordinasyon, araştırmayı yönlendirme, yeni Ar-Ge şirketlerinin oluşturulmasını teşvik etme, işbirliği geliştirme, fikri mülkiyet haklarının korunması, pazarlanması, satılması, fikri mülkiyetin satışından elde edilen gelirlerin yönetilmesi konularında faaliyet gösteren yapıyı ifade etmektedir.
Ø Yönetici Şirketlere YMM Rapor Zorunluluğu Getirildi;
Yeni kanun metni ile yönetici şirketlerin her türlü hesap ve işlemlerini yıllık olarak ayrıca Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa göre yetkilendirilmiş yeminli mali müşavire celetmeleri ve bu denetim raporlarını bakanlığa sunmaları zorunluluğu getirilmiştir.
