Değerli Üyelerimiz;
Çözüm ortağımız Sistem YMM’liğince derneğimize gönderilen bülten aşağıda tarafınıza sunulmuştur.
Saygılarımızla
Massiad Genel Sekreterliği
BAZI ALACAKLARIN YENİDEN YAPILANDIRILMASI İLE SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNU VE DİĞER BAZI KANUN VE KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN BÜLTEN NO:4
STOK, KASA ve ORTAKLAR CARİ HESAPLARINDA DÜZELTME İMKÂNI
Türkiye’nin ekonomik ve ticari şartları ve piyasanın realiteleri, yapılan pek çok işlem ve gideri belgelendirememeye, işletme ile ilgili olsa bile Vergi Kanunları gereği gider olarak kabul görmeyeceği için işletmeleri açıktan bazı ödemeler yapmaya zorlamakta ve bu durumların birikimi ise işletme Bilançolarında gerçek durum ve kayıtlarla bağdaşmayan Kasa, Ortaklar Cari ve Stoklar oluşmasına yol açmaktadır.
6111 sayılı Kanun ile işletmelere gerçek durumları ile uyuşmayan bu nitelikteki hesaplarını düzeltme ve gerçeğe uygun hale getirme imkânı tanınmıştır.
Buna göre düzletme yapılabilecek hesaplar şunlardır.
100- Kasa
131- Ortaklardan Alacaklar
150- İlk madde ve malzeme
151- Yarı mamul
152- Mamul
250-260 Demirbaş Hesapları’ dır.
Bu hükümlerden yararlanabilmek için Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen 3 ay içersinde ( 31.05.2011 tarihine kadar) bağlı olunan vergi dairesine müracaat edilmesi gerekmektedir.
6811 sayılı Kanunun diğer tüm düzenlemelerinden farklı olarak , 10 ve 11. maddeler uyarınca bu bölüme göre yapılacak Beyanlar sonucunda çıkan vergiler, taksite bağlanamayacak ve beyanname verme süresinin son günü olan 31.05 2011 tarihinde tek seferde ödenmesi gerekecektir. Aksi halde kanunun bu hükümlerinden yararlanılamayacaktır.
6811 sayılı Kanunun yukarıdaki hükümleri gereğince yapılacak bildirim ve beyanlarda belirtilen hususlar hiçbir şekilde incelenmeyecek ve herhangi bir incelemede done olarak kullanılamayacak, ya da bu verilerden hareketle başka yorum veya değerlendirmeler yapılmayacaktır.
Bu hesaplar karşımıza iki türlü çıkmaktadır.
1) İŞLETMEDE MEVCUT OLDUĞU HALDE KAYITLARDA YER ALMAYAN EMTİA, MAKİNE, TEÇHİZAT VE DEMİRBAŞLARIN KAYDA ALINMASI
İşletmede mevcut ancak kayıtlarında olmayan stok, emtia, makine, teçhizat ve demirbaşları İşletmeler kendilerince veya bağlı oldukları meslek kuruluşunca tespit edilecek rayiç bedel ile 31/05/2011 tarihine kadar bir envanter listesi ile vergi dairelerine bildirmek suretiyle defterlerine kaydedebilirler.
Envantere kaydedilen emtia, demirbaş ve benzerleri için
%18 tabi olanlar için > %10
%8 tabi olanlar için > %4
%1 tabi olanlar için >%0,5
Oranlarında vergi ödemeleri gerekmektedir. Vergi beyanları için sorumlu sıfatı ile KDV beyannamesi verilir ve En geç 31/05/2011 tarihine kadar ödenmesi gerekir.
Beyannamelerini Elektronik ortamda vermek zorunda olan mükellefler söz konusu beyannameleri de, elektronik ortamda vermek zorundadır.
Bu madde hükmüne göre bildirilecek emtia;
- Alım satım işletmelerinde satışa hazır malları,
- İmalatçı işletmelerde ise hammadde, malzeme, yarı mamul ve mamul malları ifade etmektedir.
Aynı şekilde inşaat işletmelerinin (yıllara yaygın inşaat onarım işi, kat karşılığı veya kendileri adına inşaat yapıp satanlar) varsa inşa edilen ve emtia niteliğindeki gayrimenkulleri (daire, dükkan vb.) ile üretimde kullandıkları demir, çimento, tuğla gibi ilk madde ve malzemelerini veya yarı mamullerini de bildirmeleri mümkündür.
A-ÖNEMLİ HUSUSLAR;
· kayıtsız mal bildiren mükellefler, bu malları satmaları halinde, defterlere kaydedilecek satış bedeli kayıtlı değerinden düşük olamayacaktır. Gerçek satış bedelinin kayda alınan bedelden düşük olması halinde, kazancın tespitinde kayıtlı bedel dikkate alınacaktır.
· Bildirime dahil edilen amortismana tabi iktisadi kıymetler için amortisman ayrılmayacaktır.
· Envantere kaydedilen emtia, demirbaş ve benzerlerinin ÖTV konusuna girmesi durumunda ayrıca ÖTV beyannamesi de vermek gerekir.
· Teslimleri KDV’den müstesna olan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlarla ilgili olarak bu uygulamadan yararlanılması mümkün değildir.
· Emtia için ödenen KDV genel usullere göre indirim konusu yapılabilir.(Ancak, kayıtlarda yer almayan makine, teçhizat ve demirbaşların rayiç bedeli üzerinden hesaplanarak ödenen KDV’nin indirimi mümkün olmayıp, bu tutar, verginin ödendiği yılın gelir veya kurumlar vergisi matrahlarının belirlenmesinde gider olarak dikkate alınabilecektir.)
· 3065 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin (2) numaralı fıkrasında; fiili ya da kaydî envanter sırasında belgesiz mal bulundurulduğunun tespiti halinde, bu alışlar nedeniyle, ziyaa uğratılan KDV’nin, belgesiz mal bulunduran mükelleften aranacağı, bu uygulamaya göre yapılan tarhiyata da vergi ziyaı cezası uygulanacağı hüküm alına alınmıştır.
6111 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin (3) numaralı fıkrasına göre, kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar için yukarıda belirtilen şekilde sorumlu sıfatıyla KDV beyan eden ve ödeyen mükellefler bakımından KDV Kanununun söz konusu hükmü uygulanmayacaktır. Buna göre, söz konusu hüküm kapsamında beyanda bulunan mükelleflere, KDV Kanununun (9/2) maddesi hükmü uyarınca belgesiz mal bulundurduğu gerekçesiyle malın emsal bedeli üzerinden cezalı olarak re'sen tarhiyat yapılmayacaktır.
· 3065 sayılı Kanunun 29/2 ve 32 nci maddeleri uyarınca, söz konusu maddelerde belirtilen işlemler nedeniyle yüklenilen vergiler, indirim yoluyla telafi edilememeleri halinde nakden ve/veya mahsuben iade konusu yapılabilmektedir
B-Konu aşağıda örneklerle açıklanmıştır.
Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler, aktiflerine intikal ettirdikleri emtia için ayrı; makine, teçhizat ve demirbaşlar için ayrı olmak üzere pasifte karşılık hesabı açacaktır.
a- Makine, Teçhizat, Demirbaş;
-----------------------------------------------------------------------------------------
253 TESİS MAKİNA VE CİHAZLAR 40.000.-TL
689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİD.VE ZAR 4.000.-TL
257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR 40.000.-TL
(... sayılı Kanunun 10 uncu maddesi)
360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 4.000.-TL
(Sorumlu sıfatıyla ödenecek KDV)
-----------------------------------------------------------------------------------------
b- Emtia;
Emtia içine her şey giriyor (Ticari mal, mamül, yarı mamül, yapılan işe göre ev, araba, arsa)
-----------------------------------------------------------------------------------------
153 TİCARİ MALLAR 20.000.-TL
191 İNDİRİLECEK KDV 2.000.-TL
525 KAYDA ALINAN EMTİA KARŞ. 20.000.-TL
(... Sayılı Kanunun 10 uncu maddesi)
360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 2.000.-TL
(Sorumlu sıfatı ile ödenecek KDV)
-----------------------------------------------------------------------------------------
Kayıtlarda Yer Aldığı Halde İşletmede Mevcut Olmayan Emtianın Bs Formu Karşısındaki Durumu
6111 sayılı Kanunun 11 inci maddesinin birinci fıkrasına göre kayıtlarda yer aldığı halde işletmede mevcut olmayan emtia nedeniyle düzenlenen faturalar, Bs formu vermek zorunda olan mükelleflerce, Bs formu ile bildirilmek zorundadır.
Söz konusu bildirim işlemi, Bs formunun “Soyadı/Adı Unvanı” bölümüne “Muhtelif Alıcılar (6111 sayılı Kanun Madde 11/1)”, “Vergi Kimlik Numarası” bölümüne (4444 444 444) yazılmak suretiyle yapılacaktır.
2) KAYITLARDA OLAN İŞLETMEDE OLMAYAN EMTİA, KASA VE ORTAKLAR CARİ HESABI
Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerine kayıtlarında yer aldığı halde işletmelerinde mevcut olmayan emtialarını 31/05/2011 tarihine kadar fatura düzenlemeleri ve her türlü vergisel yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle kayıt ve beyanlarına intikal ettirmeleri ve böylece fiili duruma uygun hale getirmeleri imkanı verilmiştir.
Önemli Hususlar;
· Düzenlenecek faturalarda alıcıya ilişkin bilgiler yerine, “Muhtelif Alıcılar (6111 sayılı Kanunun 11/1 maddesi çerçevesinde düzenlenmiştir)” ibaresi yazılacaktır.
· Faturada yer alacak bedel, söz konusu emtia ile aynı neviden olan emtiaların gayri safi kar oranı dikkate alınarak tespit edilecektir.
· Faturada emtianın tabi olduğu oranda KDV hesaplanacak ve ilgili dönem beyannamesine dahil edilecektir.
· Satış hasılatı yıllık gelir veya kurumlar vergisi matrahının hesaplanmasında da dikkate alınacaktır
İşletme kayıtlarında olan fakat işletmede mevcut olmayan varlıkların Emtia veya Kasa, Ortaklar Cari Hesabı olması durumuna göre farklı durumlar ortaya çıkmaktadır.
a- Emtia;
Kanun yayımlandığı tarihi takip eden 3 ay içersinde işletme aynı nev'iden emtialara ilişkin cari yıl kayıtlarına göre tespit edilen gayrisafi kâr oranını dikkate alarak fatura düzenleyecek ve her türlü vergisel yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle kayıt ve beyanlarına intikal ettirebilecektir. Gayrisafi kâr oranının cari yıl kayıtlarına göre tespit edilemediği hallerde, mükellefin bağlı olduğu meslek odalarının belirleyeceği oranlar esas alınacaktır.
Konu aşağıda örnekle açıklanmıştır.
Örnek- (Y) Limited Şirketi, kayıtlarında yer aldığı halde stoklarında mevcut olmayan emtialarını faturalandırarak kayıtlarını fiili duruma uygun hale getirmek istemektedir. Şirketin ticaretini yaptığı genel oranda KDV’ne tabi olan (A) malının kayıtlarında bulunan ancak stoklarda yer almayan miktarı 20 ton olup kendi kayıtlarına göre bu malın birim maliyeti 15 TL/Kg ve gayri safi karlılık oranı ise %10’dur. (Y) Limited Şirketi bu mala ilişkin düzenleyeceği faturada 330.000 TL satış bedeli ve 59.400 TL KDV gösterecektir. Düzenlenen bu faturanın muhasebe kayıtlarına intikali aşağıdaki şekilde olacaktır.
________________________________ / ____________________________
689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİD. VE ZAR 389.400 TL
(Kanunen Kabul Edilmeyen Gider)
600 YURTİÇİ SATIŞLAR 330.000 TL
(... sayılı Kanunun 11/1 maddesi)
391 HESAPLANAN KDV 59.400 TL
________________________________ / _____________________________
Düzenlenen fatura nedeniyle “Ticari mallar” hesabının düzeltilmesi.
________________________________ / ____________________________
621 SATILAN TİCARİ MALLAR MALİYETİ 300.000 TL
153 TİCARİ MALLAR 300.000 TL
________________________________ / _____________________________
b- Kasa ve Ortaklar Cari Hesabı;
31.12.2010 tarihi itibari ile çıkarılan bilanço üzerinden işletmede bulunmayan kasa ve ortaklar cari hesabı %3 oranında hesaplanan vergi 3 ay içersinde düzenlenecek beyanname ile vergi dairesine verilmesi ve ödenmesi durumunda Ortaklar Cari ve Kasa hesabını işletmeler düzeltebilecektir.
Ödenen vergi gider olarak dikkate alınmaz.
Konu aşağıda örnekle açıklanmıştır.
Örnek: (A) A.Ş.’nin 31/12/2010 tarihi itibarıyla düzenlediği bilançosunda kasa hesabında 150.000 TL görünmekle birlikte fiilen kasada bulunmayan tutar 145.000 TL’dir.
Beyan tutarı: 145.000 TL
Hesaplanan Vergi: (145.000x%3=) 4.350 TL
Beyanla ilgili muhasebe kayıtları aşağıdaki şekilde olacaktır.
Bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutlarının, kasa hesabından düşülmesi:
___________________________ / ________________________________
689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE 145.000 TL
ZARARLAR
(… sayılı Kanununun 11/2 Maddesi)
100 KASA 145.000 TL
___________________________ / ________________________________
Verginin hesaplanması:
___________________________ / ________________________________
689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE 4.350 TL
ZARARLAR - KKEG
360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 4.350 TL
___________________________ / ________________________________
DİĞER HUSUSLAR
a) 6111 sayılı Kanunun 11 inci maddesinin ikinci fıkrası kapsamında ödenen vergiler, gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilmeyecektir.
b) Bu kapsamda beyan edilen tutarlar ile ödenen vergiler, kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilmeyecektir.
c) Kurumlar vergisi mükelleflerince 6111 sayılı Kanunun 11 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, yapılan beyanla ilgili olarak söz konusu tutarların ortaklara dağıtılıp dağıtılmadığına bakılmaksızın kar dağıtımına bağlı vergi kesintisine yönelik ilave bir tarhiyat yapılmayacaktır.
