Bilindiği gibi TİTCUBB veri tabanına Tıbbi Cihaz ve Firma Bilgileri ile birlikte mevzuat bilgileri piyasaya tıbbi cihaz arz eden firmalarımız tarafından muntazaman girilmiştir.Ancak daha önce gerek internet üzerinden gerekse düzenlenen seminerlerde Tıbbi Cihazlar için Fiyat Girişi zorunluluğu bulunmadığını belirten kurumun, ilgi duyuru ile tüm ürünlere 31 Mart 2009 tarihine kadar Fiyat Girilmesi gerekliliğini bildirmesi sektörde büyük bir tepki ve hayal kırıklığına yol açmıştır.
24.12.2008 Cuma günüMassiad delegasyonu Dernek BaşkanımızSn. Uğur MUMAY ın öncülüğünde ivedilikle Ankaraya hareket ederek SGK ve Sağlık Bakanlığı ve Tümdef nezdinde görüşmelerde bulunmuştur.Konuyla ilgili derneğimizin hukuki ve mesleki açıdan ön değerlendirmesi aşağıda incelemenize sunulmuştur.Ayrıntılı rapor üzerinde hukuk servisimiz çalışmaktadır.Konu hakkında gerek Massiad gerekse Tümdef tarafından konu hassasiyetle takip edilmekte olup 2009 Ocak ayının ikinci haftasında SGK uzmanları ve Sektörel STK temsilcilerinin katılacağı teknik bir komisyon kurularak tüm detaylar Ankara da müzakere edilecektir.GÖRÜŞMELER TAMAMLANINCAYA ve DUYURU İÇERİĞİ NETLEŞİNCEYE KADAR FİYAT GİRİŞİ HUSUSUNDA ACELE DAVRANILMAMASINI TAVSİYE EDERİZ.ÖN DEĞERLENDİRME RAPORU
1-) Ticari sırlar kanun tasarısında, ticari sır: “ Bir ticarî işletme veya şirketin faaliyet alanı ile ilgili yalnızca belirli sayıdaki mensupları ve diğer görevlileri tarafından bilinen, elde edilebilen, rakiplerince bilinmemesi ve üçüncü kişilere ve kamuya açıklanmaması gereken işletme ve şirketin ekonomik hayattaki başarı ve verimliliği için büyük önemi bulunan; iç kuruluş yapısı ve organizasyonu, malî, iktisadî, kredi ve nakit durumu, araştırma ve geliştirme çalışmaları, faaliyet stratejisi, hammadde kaynakları, imalatının teknik özellikleri, fiyatlandırma politikaları, pazarlama taktikleri ve masrafları, pazar payları, toptancı ve perakendeci müşteri potansiyeli ve ağları, izne tâbi veya tâbi olmayan sözleşme bağlantılarına ilişkin bilgi, belge, elektronik ortamdaki kayıt ve verilerden oluşur.” denilmektedir. Bu kanun tasarısı henüz yasalaşmamış ve pozitif bir hukuk kuralı haline gelmemiştir. Ancak esasen hukuk doktrini ve Mahkeme uygulamalarında ticari sırlar zaten bu şekilde tarif edilmekte ve uygulanmaktadır.
2-) Bir işletmenin fiyatlandırma politikaları ve ürün fiyatları onun faaliyet alanı ile ilgili, yalnızca belirli sayıdaki mensupları ve diğer görevlileri tarafından bilinen, elde edilebilen, ancak bir sözleşme teklifinde sözleşmenin diğer tarafına açıklanan, rakiplerince bilinmemesi ve üçüncü kişilere ve kamuya açıklanmaması gereken işletme ve şirketin ekonomik hayattaki başarı ve verimliliği için büyük önemi bulunan bir husustur. Bu nedenle fiyat politikası ve fiyatların ticari sır niteliğinde olduğu kabul edilmelidir. İşletme ancak kendisi uygun bulursa belirli bir günde geçerli tavsiye niteliğindeki fiyatları kamuya arz edebilir, paylaşabilir. Bu tamamen işletmenin rızai yaklaşımına bağlıdır. Bunun zorunlu kılınması işletmenin faaliyet alanına ve ticari sırrına açık bir müdahale oluşturacaktır. Ulusal bilgi Bankasına kayıtlı olarak faaliyetlerini sürdüren firmaların sistemde Sosyal Güvenlik Kurumu kontrollü ve/veya Sağlık Bakanlığı onaylı veya yeni ‘Y’ konumunda bulunan tüm ürünlerinin fiyat bilgilerini 22.12.2008 tarihi itibariyle sistemi girmeleri’nin zorunlu kılınması ticari işletmenin ticari sırlarının başkalarınca öğrenilmesine yol açacaktır. İşletme zaten bir sözleşme aşamasında veya en geç teklifinde işle ilgili ürünlerinin fiyatını karşı tarafa vermektedir. Peşinen tüm ürünlerin fiyatlarının kamuya açıklanmasının istenilmesi haksız rekabete yol açacaktır.
Türk Ticaret Kanunu 57/8. maddesine göre ‘öğrenilen gizli bilgilinin-ticari sırrın- kişisel menfaat için kullanılması haksız rekabet oluşturur.’ Fiyat bilgilerinin UBB. kaydı bunların ilgisiz başkalarınca ve rakiplerce öğrenilmesine ve kendi menfaatlerine kullanılması sonucu yaygın haksız rekabet olaylarına ve buna bağlı olarak işletmelerin zarar görmesine yol açacaktır.
3-) Ulusal Bilgi Bankası internet sayfasındaki ‘Sık Sorulan Sorular’ bölümünün 10.maddesinde sisteme kayıtlar başladığı günden beri Tıbbi Cihazlar için fiyat giriş zorunluluğu bulunmadığına aşağıdaki şekilde yer verilmiştir.
10. SORU: Ulusal Bilgi Bankasında ürünlerin fiyat bilgileri yer alacak mı?
İlaçlar için evet. Ülkemizde ilaçların fiyatları kanun gereği Sağlık Bakanlığı tarafından belirlendiği için “Perakende Satış Fiyatları” Ulusal Bilgi Bankasında yer alacak ve erişime açık olacaktır.
Tıbbi cihazlar için hayır. Tıbbi cihazlarda fiyat ve ticaret tamamen serbest piyasa kurallarına göre olduğu için tıbbi cihaz fiyatlarının kaydedilmesi zorunlu tutulmamıştır. Zaten tıbbi cihazlar için ilaçlarda olduğu gibi belirli bir fiyat türünden bahsetmek mümkün değildir, ancak firmalar istedikleri takdirde tıbbi cihazlarının fiyatlarını sisteme kaydedebilirler.
NOT: Yukarıdaki bilgi UBB resmi internet sitesinden 24.12.2008 tarihinde alınmıştır.
4-) Fiyatlar sisteme girilse dahi kurum tarafından 'Ticari Sır' niteliğindeki fiyat bilgilerinin3.kişilerden ne şekilde korunacağı kurum tarafından belirtilmediği gibi ,bu uygulamanın hangi kanun veya yönetmeliğe dayanarak hazırlandığı muhlaktır.
5-) Global tedarikçilerin ortalama altı ayda bir fiyat değiştirdiği, ekonomik kriz ve develüe durumlarında fiyatların değiştiği, maliyetlerin taşıma şartları-satış şartları-ödeme şartları gibi nedenlerden dolayı sürekli değiştiği bir ortamda sisteme girilmesi istenen fiyatların güncel ve gerçekçi olması mümkün değildir.
6-) Fiyat girişlerinden bir sonraki aşamada geriye dönük tarama ve bu taramalar sonucu sebep-sonuç ilişkisi kurulmadan , fiyat değişikliklerini usulsüzlük gibi değerlendirerek SGK’nın firmalarımızı zor durumda bırakabilme ihtimali düşünülmektedir.
7-) Bu noktada Sosyal Güvenlik Kurumunun bütün bu uygulamalardan önce Dünya Ticaret Örgütü ve Avrupa Komisyonuna müracat etmediği bilinmektedir.
EUCOMED işbirliğiyle bu makamlara müracatta bulunarak ,bu uygulamanın serbest ticaret için teknik bir engel oluşturduğunun Tümdef tarafından ilgili makamlara acilen iletilmesi gerekmektedir.
24.12.2008
