Değerli Üyelerimiz;
Çözüm ortağımız Sistem YMM’liğince derneğimize gönderilen bülten aşağıda tarafınıza sunulmuştur.
Saygılarımızla
Massiad Genel Sekreterliği
BAZI ALACAKLARIN YENİDEN YAPILANDIRILMASI İLE SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNU VE DİĞER BAZI KANUN VE KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN
BÜLTEN NO:3
Sosyal Güvenlik Kurumuna Bağlı Alacakların 6111 Sayılı Kanun Uyarınca Yapılandırılması Hakkında
6111 sayılı Kanunun 12-16 ıncı maddeleriyle Sosyal Güvenlik Kurumu tahsil dairelerince tahsil edilmekte olan, Kasım 2010 ve önceki aylara ait olup, tahakkuk ettiği halde Kanunun yayımlandığı tarihe kadar ödenmemiş olan prim borçları, 31 Aralık 2010 tarihine kadar işlenen fiillerle ilgili olup, Kanunun yayımlandığı tarihe kadar ödenmemiş olan idari para cezaları, Kanun kapsamında yeniden yapılandırılmakta ve ikişer aylık dönemler halinde 6 – 9 – 12 ve 18 eşit taksitte ödeme imkanı getirilmektedir.
A - Yeniden Yapılandırma Kapsamına Giren Alacaklar
1) 5510 sayılı Kanunu Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası primi 4/a ve 4/b,
2) Emekli keseneği ve kurum karşılığı,
3) İsteğe bağlı sigorta primi,
4) Topluluk sigortası primi,
5) Bir işte yeniden çalışanlara ait sosyal güvenlik destek primi,
6) İşsizlik sigortası primi,
7) Prim borçlarına ilişkin gecikme zammı ve gecikme cezası,
8) 30 Kasım 2010 tarihinden önce bitirilmiş işler için Özel inşaatlar ve ihale edilen işlere ait eksik işçilik primleri,
9) Sosyal Güvenlik Kurumuna bağlı tahsil dairelerince takip edilen damga vergisi, özel işlem vergisi ve
eğitime katkı payı borçları,
10) İdari para cezaları,
11) Sosyal Güvenlik Kurumunun mülkiyetinde olan gayrimenkullerin kiralanmasından kaynaklanan kira
alacakları,
12) İşverene rücu edilen borçlar,
13) Sosyal Güvenlik Kurumuna yersiz ve fazla yapılan ödemeler,
B - Kesinleşmiş Sosyal Güvenlik Kurumu Alacakları.
1) Ödenecek Prim Borçları;
- Sigorta Priminin Tamamı ve TEFE / ÜFE oranı ile belirlenecek tutar
- İdari para cezasının %50’si ve yine %50’sinin TEFE / ÜFE oranı ile belirlenecek tutar
- Kanunun yayımlandığı tarihe kadar ödenmiş olan asıl borca ilişkin ödenmemiş feri alacağının %40’ı
2) Ödenmeyecek Prim Borçları;
- Sigorta primine istinaden gecikme faizi ve gecikme zamları
- İdari para cezasının %50’si, gecikme faizi ve gecikme zamları
- Ödenmiş olan asıl borca ilişkin ödenmemiş feri alacağının %60’ı
C - Başvuru Süresi, Yeri ve Şekli
Mükellefler kesinleşmiş prim borçları ve idari para cezaları için yeniden yapılandırmadan yararlanmak istemeleri halinde, 6111 sayılı Kanunun yayımlandığı tarihi (Şubat 2011) izleyen ikinci ayın yani Nisan 2011 ayının sonuna kadar Sosyal Güvenlik Kurumuna bağlı tahsil dairesine yazılı veya http://uygweb.sgk.gov.tr/YENIYAPI internet adresinden e-başvuruda bulunması gerekmektedir.
Buna göre, anılan Kanunda öngörülen yeniden yapılandırma hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların, aksine bir düzenleme olmayan hallerde en geç 02/05/2011 tarihine kadar;
- 5510 Sayılı kanunun 4/a kapsamında yer alan sigortalılardan kaynaklanan prim vs. borçları için Ek:1/a da yer alan başvuru formu doldurulacaktır.
- 5510 Sayılı kanunun 4/b kapsamında yer alan sigortalılardan kaynaklanan prim.vs. borçları için Ek:1/b de yer alan başvuru formu doldurulacak ve ilgili kuruma başvurulacaktır.
Kesinleşmiş prim borçları için yeniden yapılandırma hükümlerinden yararlanmak isteyen mükelleflerin, yeniden yapılandırılan prim borçları için dava açmamaları ve açılmış olan davalardan vazgeçmesi gerekir.
Buna göre, Kanun hükmünden yararlanmak için yazılı başvuruda bulunanların, tahsilat işlemlerinden dolayı açtıkları davalardan da vazgeçmeleri gerekir.
D - Dava Safhasında Bulunan ve Dava Açma Süresi Sona Ermemiş İdari Para Cezaları
6111 sayılı Kanunun 13 üncü maddesiyle dava safhasında bulunan veya henüz dava açma süresi sona ermemiş olan idari para cezaları için düzenlemelere yer verilmiştir. Bu madde kapsamına 31.12.2010 tarihine kadar işlenen fiillere ilişkin idari para cezaları ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı alacakları girmektedir, yararlanılması halinde;
1) Ödenecek Cezalar;
- İdari Para Cezalarının %25’i
- %25 tutar üzerinden TEFE / ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak belirlenecek tutar.
2) Ödenmeyecek Cezalar;
- İdari Para Cezalarının %75’i, Gecikme zammı ve gecikme cezası
Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından kesilen ve dava safhasında olan idari para cezaları için yeniden yapılandırma hakkında yararlanmak isteyenlerin bu cezalar için dava açmamaları ve açmış oldukları davalardan vazgeçmeleri gerekir.
Bu hükümden yararlanmak isteyenlerin 6111 sayılı Kanunun yayımlandığı tarihi (Şubat 2011) izleyen ikinci ayın (02 Mayıs 2011) sonuna kadar SGK tahsil dairelerine başvurması gerekir.
Öte yandan dava safhasında bulunan idari para cezalarının tahakkuk ettiği tarih itibariyle Kanunun 13 üncü maddesinden yararlanmak için başvuru süresi 15. günden daha az kalmış ise başvuru süresi tahakkuk tarihinden itibaren 15 gün olarak uygulanır, yani 31/12/2010 tarihinden önce tahakkuk etmiş 18/04/2011 ila 02/05/2011 tarihleri arasında tebliğ edilmiş olması halinde, bu alacaklar için başvuru süresi, idari para cezasının tebliğ edildiği tarihi izleyen 15. günde sona erecektir.
E - Ön Değerlendirme, Araştırma veya Tespit Aşamasında Olan Eksik İşçilik Prim Tutarları
Alacaklarının yeniden yapılandırılması
6111 sayılı Kanunun 14 üncü maddesiyle yapılan bu düzenlemenin kapsamına 30.11.2010 tarihine kadar bitirilmiş olan;
- Özel nitelikteki inşaatlar,
- ihale konusu işler, girmektedir.
Dolayısıyla söz konusu inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin yapılan ön değerlendirme, araştırma ve tespit sonucunda bulunan eksik işçilik tutarı üzerinden hesaplanan sigorta primi ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacaklar bu madde kapsamına girmektedir.
1) Ödenecek Prim Tutarları;
- Eksik işçilikten kaynaklanan Prim alacaklarının tamamı
- Gecikme Cezası ve Gecikme Zammının yerine hesaplanacak TEFE / ÜFE oranına göre belirlenecek tutar
2) Ödenmeyecek Prim Tutarları;
- Gecikme Zammı ve Gecikme Cezaları
Eksik işçilik prim tutarları için yeniden yapılandırma hükümlerinden yararlanacak olanların, Dava açmamaları, Açılmış davalardan vazgeçmeleri, Kanun yollarına başvurmamaları gerekir
Ayrıca söz konusu prim tutarları için yeniden yapılandırmadan yararlanmak isteyenlerin Kanunun yayımını izleyen ikinci ayın sonuna kadar ( 02 Mayıs 2011) Sosyal Güvenlik Kurumu tahsil dairelerine başvurmaları gerekir.
F – Daha Önce Yapılan Sosyal Güvenlik Borçlandırma Anlaşmalarının İhyasına İlişkin Hükümler
Bilindiği üzere işveren ve sigortalıların, Sosyal Güvenlik Kurumuna olan borçları daha önce 5510 sayılı Kanunun geçici 24 ve geçici 25 inci maddelerine göre yeniden yapılandırıldığı halde taksit ödeme yükümlülüklerini yerine getirmemiş olmaları nedeniyle yeniden yapılandırma hakkını kaybedenlere, yeni bir hak verilmektedir. Bu işveren ve sigortalıların anılan maddelere göre yeniden yapılandırılan borçlarını bu maddelerde belirlenen taksit ödeme sürelerinde yerine getirmemiş olanlara 6111 yasa ile daha önce yapılmış yapılandırma anlaşmalarından yeniden yararlanma hakkı getirilmektedir.
Buna göre 5510 sayılı Kanunun geçici 24 ve geçici 25 inci maddelerine göre;
1- Yapılandırmaları 12 taksite kadar yapılmış olanlardan ödenmemiş taksit sayısı 4’ten fazla
olmayanların,
2- Yapılandırmaları 24 taksite kadar yapılmış olanlardan ödenmemiş taksit sayısı 8’den fazla olmayanların,
6111 sayılı Kanunun yayımlandığı 25.02.2011 tarihini izleyen ikinci ayın sonuna kadar (02 Mayıs 2011) Sosyal Güvenlik Kurumu tahsil dairelerine başvurmaları halinde, bozulmuş olan geçici 24 ve geçici 25 inci maddelere göre yapılan yeniden yapılandırma anlaşmaları bu hükümler uyarınca yapılmış olan başvuru tarihi ve taksitlendirme sayısı dikkate alınarak ihya edilir.
Yeniden yapılandırma anlaşmaları ihya edilen borçluların, 5510 sayılı Kanunun geçici 24 ve geçici 25 inci maddeleri kapsamında bulunan borçları için 6111 sayılı yasanın yayımlandığı tarihe kadar yapmış olduğu ödemeler mahsup edilir.
İşveren ve sigortalıların ihya veya mahsup işlemleri sonucunda süresi içinde ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının tamamının, ödeme süresinin sona erdiği tarihten ödemenin yapılacağı tarihe kadar her ay için Hazine Müsteşarlığınca açıklanacak faiz oranıyla (Hazine Müsteşarlığınca açıklanacak bir önceki aya ait Türk Lirası cinsinden iskontolu ihraç edilen Devlet iç borçlanma senetlerinin aylık ortalama faiz oranına bir puan eklenmek suretiyle bulunacak faiz oranının bileşik bazda uygulanması sonucunda hesaplanacak faiz) birlikte, 6111 sayılı Kanunun 15 inci maddesinde göre yapılan başvuru tarihini izleyen üçüncü ayın sonuna kadar ödenmesi halinde 5510 sayılı Kanunun geçici 24 ve geçici 25 inci maddelerinde öngörülen yeniden yapılandırma hükümlerinden yararlanabileceklerdir. Bu durumda başvurunun ;
- 2011 / Şubat ayı içinde yapılması halinde hesaplanan borçların tamamı, en geç 31/05/2011 tarihine kadar,
- 2011 / Mart ayı içinde yapılması halinde hesaplanan borçların tamamı, en geç 30/06/2011 tarihine kadar
- 2011 / Nisan ayı içinde yapılması halinde hesaplanan borçların tamamı en geç 01/08/2011 tarihine kadar,
ödenecektir.
6111 sayılı Kanunun 15 inci maddesi kapsamına giren alacakların, yukarıda belirtilen şekilde tamamen ödenmemesi halinde, ihya öncesi duruma dönülecektir. Ödenen taksit tutarları ise sosyal güvenlik mevzuatına göre mevcut borçlarına mahsup edilecek kalan borçları genel hükümlere göre takip edilecektir.
G – Geçici 24 ve Geçici 25 inci Maddelere Göre Yapılandırma hakkını Kaybeden Ancak 25 Şubat 2011 Tarihine Kadar Borçlarını Genel Hükümlere Göre Ödeyenlerin 6111 Sayılı Kanundan Yararlanıp Yararlanamayacağı
Borçları 5510 sayılı Kanunun geçici 24 ve geçici 25 inci maddelerine göre yeniden yapılandırılmış olmakla birlikte ödeme şartlarını yerine getirmemeleri nedeniyle yararlanma hakkını kaybedenlerden, bu kapsamdaki borçlarının tamamını, 25 Şubat 2011 tarihine kadar sosyal güvenlik mevzuatının ilgili hükümlerine göre ödemiş olanlar 6111 sayılı Kanunu 15 inci maddesi hükümlerinden yararlanamazlar.
Borçlarını kısmen ödemiş olanlar ise 6111 sayılı Kanunun 15 inci maddesinden yararlanmak için başvurabilirler. Ancak bunların ödemiş oldukları tutarlar iade edilmez, birinci ve ikinci fıkraları hariç mahsup işlemi yapılmaz.
6111 sayılı Kanunun 15 inci maddesi hükmünden yararlanmak isteyenlerin, madde kapsamına giren borçları için dava açmamaları, açılmış davalar varsa vazgeçmeleri gerekir.
H – Sigorta Süreleri Durdurulanların İhya Prim Borçları
1)- Kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan mülga 2.9.1971 tarihli ve 1479 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu uyarınca sigortalılık tescilleri yapıldığı halde ödenmeyen prim borçları nedeniyle sigortalılık süreleri durdurulmuş olup, sigortalılık süresi 6111 sayılı Kanunun yayımlandığı 25 Şubat 2011 tarihi itibariyle yeniden ihya edilmemiş olanların kendileri veya hak sahipleri,
2)- Tarımda kendi adına veya hesabına bağımsız çalışanlardan mülga 17.10.1983 tarihli ve 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununa göre, sigortalılık tescilleri yapıldığı halde ödenmeyen prim borçları nedeniyle sigortalılık süreleri durdurulmuş olup, sigortalılık süreleri 6111 sayılı Kanunun yayımlandığı 25 Şubat 2011 tarihine kadar yeniden ihya edilmemiş olanların kendileri veya hak sahipleri için 6111 sayılı kanunun 16 ncı maddesiyle durdurulan sigortalılık süresini yeniden saydırma imkanı getirilmektedir.
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalıların prime esas kazançları aynı Kanunun 80 inci maddesine göre belirlenmekte ve bu kazanç üzerinden belirlenen oranda prim borcu hesaplanmaktadır.
Kanunun geçici 17 nci maddesinin ikinci fıkrasında, sigortalı yada hak sahiplerinin daha sonra müracaatları tarihindeki 80 inci maddenin ikinci fıkrasına göre belirlenecek prime esas kazançları üzerinden hesaplanacak borç tutarlarının tamamını ödedikleri takdirde, bu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilmektedir.
Sigortalılık süresi durdurulanların 5510 sayılı Kanunun geçici 17 inci maddesinin ikinci fıkrasına istinaden 02/05/2011 tarihine kadar, Sosyal Güvenlik Kurumu tahsil dairelerine yazılı başvuruda bulunmaları, durdurulan sigortalılık sürelerine karşılık ödemeleri gereken sigorta prim tutarının asılları ile bu alacaklara ödeme, ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden 6111 sayılı Kanunun yayımlandığı tarihe kadar geçen süre için TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın tamamının bu kanunun yayımlandığı tarihi izleyen beşinci ayın sonuna kadar (31 Temmuz 2011) ödenmesi şarttır. Bu durumda daha önce durdurulmuş olan sigortalılık süresi işlemiş olarak kabul edilerek sigortalılık süresi olarak değerlendirilir.
İhya edilen sigortalılık süresi için hesaplanan ihya prim borçlarının Temmuz 2011 ayı sonuna kadar tamamının ödenmemesi halinde, ihya işlemi geçerliliğini kaybedecektir.
Bu durumda 6111 sayılı Kanunun 16 ıncı maddesi kapsamında ödenmiş olan tutarlar, sigortalının bu madde kapsamı dışında başkaca prim borcunun bulunmaması kaydıyla faizsiz olarak kendisine iade edilecektir.
I – Tahsilinden Vazgeçilecek Alacaklar
Tahsilinden vazgeçilecek alacaklar, 5510 sayılı kanun kapsamında çıkartılan işyerlerine ilişkin olup, ödeme vadesi 31/12/2010 ve öncesinde sona ermiş olması;
- Sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası alacak asıllarının toplamının 50,00 TL’yi aşmaması halinde,
- Aslı ödenmiş alacakların fer’ilerinin toplamının 24/02/2011 tarihi itibariyle 100,00 Tl’yi aşmaması halinde,
Bu alacaklar ters kayıt oluşturmak suretiyle terkin edilecektir.
İhale konusu işyerleri ile bina inşaatları hariç olmak üzere yeniden yapılandırma başvurusunda bulunulan işyerlerinin, yeniden yapılandırma başvurusunda bulunulan tarih itibariyle 5510 sayılı kanun kapsamından çıkartılmış olması ve kapsama giren alacakların, yukarıda belirtilen sınırların altında olması halinde, söz konusu alacaklar terkin edilerek durum bir yazı ile işverene bildirilecektir.
J – Adi Ortaklıklar ile Apartman Kapıcılığı, Alt işveren İşyerlerine, İlişkin Borçların Yeniden Yapılandırılması
- Adi ortaklıklarda, borçlar kanununa göre ortakların her biri, ortaklığa ait borcun tamamından sorumlu olduğundan, ortaklardan bir ya da bir kaçı kuruma borçlarından dolayı başvurması durumunda kendi hisselerine düşen borçları değil ortaklığın borcunun tamamı yeniden yapılandırmaya tabi olacaktır.
- Yine Kat Mülkiyeti kanununa göre kat malikleri yalnızca kendi hisselerine isabet eden borçlarını değil, kat malikleri kuruluna ait borçların tamamını yeniden yapılandırma kapsamına dahil edilecektir.
- Alt işvereni bulunan işverenlerin, yeniden yapılandırma kanunu kapsamına giren borçları için başvuruda bulunmaları halinde, asıl işverenin borçlarının yanı sıra alt işverenlerin borçları da yeniden yapılandırma kapsamına girecektir.
Buna karşın gerek asıl işverenlerin, gerekse alt işverenlerin 6111 sayılı Kanuna istinaden başvuruda bulunmaları ve asıl işverenlerin, alt işverenlerden; alt işverenlerin ise asıl işverenlerden taahhütname almamaları gerekmektedir, taahhütname almaları durumunda ;
- Asıl işverenlerin borçları, alt işverenlerin borçları da dahil edilerek elektronik ortamda,
- Alt işverenlerin borçları ise, yalnızca kendi borçlarını kapsayacak şekilde manuel
ortamda yapılandırılacaktır.
Ancak bu durumda, gerek asıl işverenin, gerekse alt işverenin kapsama giren borçlarını ödemesi halinde, alt işverenin borçları mükerrer tahsil edilmiş olacağından, mükerrer tahsil edilmiş olan tutarlar asıl işverenlerin varsa borçlarına mahsup edilecek, borcunun bulunmaması halinde ise faizsiz olarak iade edilecektir.
Sosyal Güvenlik Primi Alacaklarının Sosyal Güvenlik Kurumuna Bağlı Tahsil
Dairesine Ödeme Zamanı
6111 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanılarak Sosyal Güvenlik Kurumu tahsil dairelerine ödenecek Tutarların, ilgili maddelerde başvuru ve ödeme sürelerine ilişkin özel hükümler saklı kalmak üzere peşin veya azami 2’şer aylık dönemler halinde 18 eşit taksitte ödeyeceklerdir.
Sosyal güvenlik primi ve ferilerinin peşin veya taksitle ödenmesi konusunda borçlular tercihlerini kendileri yapacaklardır. Tercihi taksitler halinde ödeme yönünde kullanan mükelleflere ikişer aylık dönemler halinde olmak üzere 18 eşit taksitte ödeme imkânı getirilmiştir. Başka bir ifade ile 36 aya kadar vade sağlanmıştır.
Peşin ödeme tercihini kullanan sigortalılara ilave bir artırım uygulanmayacaktır.
Taksitle ödemeyi seçen sigortalıların hesaplanan borç tutarları tercih ettikleri taksit sayısına göre belirlenen katsayı ile çarpılarak ödeyecekleri taksit tutarları belirlenecektir. Borçlarını taksitle ödemeyi seçen sigortalılar, aşağıda belirtilen taksitlerden birini seçmek zorundadır.
Bu durumda uygulanacak katsayılar şöyledir:
- 6 eşit taksitte 12 ayda yapılacak ödemeler için ( 1,05),
- 9 eşit taksitte 18 ayda yapılacak ödemeler için (1,07),
- 12 eşit taksitte 24 ayda yapılacak ödemeler için (1,10),
- 18 eşit taksitte 36 ayda yapılacak ödemeler için (1,15)
Taksitlerin ilk ödemesi 6111 sayılı Kanunun yayımlandığı 25 Şubat 2011 tarihini izleyen dördüncü ay olan Haziran 2011 ayından başlayacak olup, ikişer aylık dönemler halinde azami 18 eşit taksitte yapılacaktır.
