|
Gümrük
ve Ticaret Bakanlığından:
GÜMRÜK VE
TİCARET BAKANLIĞI PİYASA GÖZETİMİ VE
DENETİMİ
YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ
BÖLÜM
Amaç,
Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu
Yönetmeliğin amacı, tüketici ürünlerinin piyasa gözetimi ve denetimi
faaliyetlerinin usul ve esaslarını belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu
Yönetmelik, tüketici ürünlerinin piyasaya arzı veya dağıtımı aşamasında
veya ürünler piyasada iken, güvenli olup olmadığı veya teknik düzenlemesine
uygun olup olmadığı konularında yapılacak piyasa gözetimi ve denetimine
ilişkin usul ve esasları, alınacak önlemleri, üretici ve dağıtıcıların
yükümlülüklerini kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu
Yönetmelik, 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı
Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair
Kanuna, 3/6/2011 tarihli ve 640 sayılı Gümrük ve Ticaret Bakanlığının
Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci ve 11 inci maddesine, 13/11/2001 tarihli ve
2001/3529 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Ürünlerin
Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair Yönetmeliğe dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve
kısaltmalar
MADDE 4 – (1) Bu
Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Gümrük ve Ticaret Bakanlığını,
b) Dağıtıcı: Ürünün tedarik zincirinde yer alan ve
faaliyetleri ürünün güvenliğine ilişkin özelliklerini etkilemeyen gerçek
veya tüzel kişiyi,
c) Denetmen: Gümrük ve Ticaret Denetmen ve Denetmen
Yardımcılarını,
ç) Duyusal inceleme: Ürünün herhangi bir test veya
muayene işlemine tabi tutulmasından önce, denetmenin duyularını veya basit
ve yaygın olarak kullanımda olan ölçme araçlarını kullanarak yapılacak
incelemeyi,
d) Genel Müdürlük: Tüketicinin Korunması ve Piyasa
Gözetimi Genel Müdürlüğünü,
e) İl Müdürlüğü: Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Ticaret İl
Müdürlüğünü,
f) İş günü: Ulusal, resmî ve dini bayram günleri ile
yılbaşı, 1 Mayıs ve pazar günleri dışındaki çalışma günlerini,
g) Kanun: 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın
Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanunu,
ğ) Numune etiketi: Hazırlanan numunelere iliştirilen ve
tarafların isim, unvan ve imzalarını taşıyan belgeyi,
h) PGD: Piyasa gözetimi ve denetimini,
ı) PGD veri tabanı: Bakanlığın PGD faaliyetlerine
ilişkin her türlü bilginin elektronik ortamda saklanmasına ve gerektiğinde
veri girişi ve veri çağırma uygulamalarına imkân veren sistemi,
i) Şahit numune: Test ve muayene yapılmasına ihtiyaç
duyulan hallerde, test, muayene ve/veya belgelendirme kuruluşuna
gönderilmek üzere alınan numunenin zayi olması veya test sonuçlarına
yönelik herhangi bir itiraz olması durumunda başvurulmak üzere alınan
numuneyi,
j) Tutanak: Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Piyasa Gözetimi
ve Denetimi Tutanağını,
k) Tüketici: Bir ürünü ticari veya mesleki olmayan
amaçlarla edinen, kullanan veya yararlanan gerçek ya da tüzel kişiyi,
l) Tüketici ürünü: Hizmet sektöründe kullanılanlar dahil, üretici veya dağıtıcının, alıcıya bu konuda
açıkça bilgi vermesi kaydıyla, antika olan veya kullanılmadan önce tamir
veya ıslah edilmesi gereken ikinci el ürünler hariç olmak üzere,
tüketicilerin kullanması için tasarlanan veya tüketici kullanımı için
tasarlanmamış olsa dahi makul, öngörülebilir koşullarda tüketiciler
tarafından kullanılması muhtemel olan, gerek ticari faaliyetler sonucunda
gerekse başka yollarla tedarik edilen veya kullanılabilir hale getirilen
yeni, kullanılmış veya ıslah edilmiş her türlü ürünü,
m) Ürün: Tüketici ürünlerini,
n) Üretici: Bir ürünü
üreten, imal eden, ıslah eden veya ürüne adını, ticari markasını veya ayırt
edici işaretini koymak suretiyle kendini üretici olarak tanıtan gerçek veya
tüzel kişiyi; üreticinin Türkiye dışında olması halinde, üretici tarafından
yetkilendirilen temsilciyi ve/veya ithalatçıyı; ayrıca, ürünün tedarik
zincirinde yer alan ve faaliyetleri ürünün güvenliğine ilişkin
özelliklerini etkileyen gerçek veya tüzel kişiyi
ifade eder.
İKİNCİ
BÖLÜM
Piyasa
Gözetimi ve Denetimine İlişkin Usul ve Esaslar
Genel
esaslar
MADDE 5 – (1) PGD;
ürünün piyasaya arzı veya dağıtımı aşamasında, ürün piyasada veya
gerektiğinde kullanımda iken, ilgili teknik düzenlemeye uygun olarak
üretilip üretilmediğini, güvenli olup olmadığını denetlemek veya denetletmek;
güvenli olmayan ürünlerin güvenli hale getirilmesini temin etmek,
gerektiğinde yaptırımlar uygulanmasını sağlamak amacıyla Bakanlık
tarafından yapılan her türlü faaliyeti kapsar.
(2) Teknik düzenlemelere uygun ürünlerin güvenli olduğu
kabul edilir. Teknik düzenlemenin bulunmadığı hallerde,
ürünün güvenli olup olmadığı; Türk Standartları Enstitüsü tarafından Türk
Standardı olarak kabul edilen bir Avrupa standardına karşılık gelen ulusal
standartlar veya mevcut olması halinde Avrupa Birliği teknik özellikleri;
bunların olmaması halinde ise Türk Standartları Enstitüsü tarafından Türk
standardı olarak kabul edilen diğer ulusal standartlar veya ilgili
sektördeki sağlık ve güvenlik konularına ilişkin iyi uygulama kodu veya
bilim ve teknoloji düzeyi veya tüketicinin güvenliğe ilişkin makul
beklentisi dikkate alınarak değerlendirilir.
(3) Bakanlık, sorumlu olduğu ürünlere ilişkin PGD’yi, denetmenleri
aracılığıyla yürütür, denetim sonuçlarına göre gerekli önlemleri alır ve
yaptırım uygular.
(4) Bakanlık, sorumlu olduğu tüketici ürünlerinin PGD’sini, yıllık denetim planının yanı sıra resen veya
ihbar/şikâyet üzerine yapar veya yaptırır.
(5) Ürünün teknik düzenlemeye aykırılığı veya
güvensizliği konusunda yapılan her türlü ihbar, şikâyet, kaza ve elde
edilen bilgi PGD faaliyetlerinde kullanılır.
(6) Reklâm, satış ve kiralama amacıyla internet, yazılı
ve görsel basında yer alan ürünler de piyasaya arz edilmiş kabul edilir.
(7) Denetim sonucunda ortaya çıkan aykırılıklarda
sorumluluk üreticiye aittir. PGD faaliyetleri sonucunda aykırılıkları
belirlenen ürünlere ilişkin olarak üreticinin tespit edilemediği
durumlarda, üreticinin veya ürünü tedarik ettiği kişinin kimliğini
Bakanlıkça talep edildiği tarihten itibaren üç iş günü içinde bildirmeyen
dağıtıcı, üretici olarak kabul edilir. Üreticinin yurt dışında yerleşik
olması halinde yetkili temsilci ve/veya ithalatçı muhatap alınır ve bunlar
da üretici ile aynı sorumluluğu taşır.
(8) Denetim, ürüne, üreticiye veya dağıtıcıya ait bilgi
ve belgelerin ilgili mevzuat çerçevesinde incelenmesi ile başlar ve takiben
ürünün duyusal incelemesi yapılır. İnceleme neticesinde gerek duyulması
halinde her türlü test ve muayenenin yapılması veya yaptırılması suretiyle
denetim gerçekleştirilir.
(9) Bakanlık, denetimlerin koordinasyonunu ve etkin bir
şekilde gerçekleşmesini sağlar. Bakanlık bu doğrultuda gerekli önlemleri
almak ve uygulamaları koordine etmekle görevlidir.
Denetimlerin
yapılması
MADDE 6 – (1) Teknik
düzenleme hükümleri saklı kalmak kaydıyla, PGD aşağıdaki esaslar çerçevesinde
yapılır;
a) Denetimler, Bakanlığın ürünlere ve muhtemel
kullanıcılarına ilişkin yapacağı risk analizi sonucunda belirlenen yıllık
denetim planı uyarınca yapılır.
b) Resen veya ihbar/şikâyet üzerine yapılacak
denetimlerde;
1) Şikâyetin yapıldığı merci, şikâyete ilişkin bilgileri
PGD veri tabanına üç iş günü içerisinde girer.
2) Şikâyete konu ürün hakkında, daha önce denetim
yapılıp yapılmadığı veya teste gönderilip gönderilmediği gibi hususların ön
incelemesi yapıldıktan sonra denetimlere başlanır.
Denetimin
şekli
MADDE 7 – (1) PGD,
durumun gereklerine göre, aşağıdaki hususlardan bir veya birkaçını
kapsayacak şekilde yapılır:
a) Teknik düzenlemenin öngördüğü işaretler ve/veya
belgeler üzerinden inceleme,
b) 5 inci maddenin ikinci fıkrası çerçevesinde yapılan
inceleme,
c) Duyusal inceleme,
ç) Test ve muayene.
Tutanak ve
kayıt işlemleri
MADDE 8 – (1)
Yapılan denetimlerde, Bakanlıkça şekli ve içeriği belirlenen tutanak
düzenlenir.
(2) Bakanlık ve il müdürlüğü, yaptıkları denetimlere
ilişkin bilgileri üç iş günü içinde PGD Veri Tabanına aktarır veya
aktarılmasını sağlar.
Numune alma
MADDE 9 – (1)
Denetmen, ürünün test ve muayenesini gerekli gördüğü takdirde, gerekli
testleri yaptırmak üzere denetlenen ürünlerden numune alır. Numune, ürünün
yapısına ve özelliğine göre, test ve muayenelerin gerektirdiği ölçüyü
aşmamak üzere, numune alınması fiilen mümkün olmayan haller hariç, biri
şahit numune olmak üzere üç takım alınır. Numune, üretici veya dağıtıcıdan
bedeli ödenmeden alınır.
(2) Numune alınması halinde, denetim esnasında tutanağın
ilgili bölümü doldurulur. Numuneler özelliklerine göre mühürleri bozulmadan
açılmayacak şekilde, denetmen tarafından üretici veya dağıtıcı ile birlikte
hazırlanır ve üzerlerine tarafların isim, unvan ve imzalarını taşıyan ve
Ek-1’de yer alan numune etiketleri konulur.
(3) Alınan numunelerin bir takımı ile tutanağın bir
nüshası üreticiye veya dağıtıcıya teslim edilir. Alınan numunelerin başka
yere taşınması veya korunması güç yahut sakıncalı ise, durum tutanağa
yazılarak numune saklanmak üzere yediemin sıfatıyla üretici veya dağıtıcıya
bırakılır. Test ve muayene yapılması için alınan numunenin bir takımı ile
tutanağın bir nüshası, Bakanlıkça belirlenen test, muayene ve/veya
belgelendirme kuruluşuna gönderilir. Şahit numune Bakanlıkça veya il
müdürlüğünce muhafaza edilir. Test, muayene ve/veya belgelendirme kuruluşu
tetkikleri en kısa zamanda yapar, sonucunu bir raporla tespit eder ve bu
raporu iki nüsha halinde Bakanlığa sunar. Bu raporlar ayrıca elektronik
ortamda Bakanlığa ve il müdürlüğüne iletilir.
(4) Numune almanın mümkün olmadığı, taşınamayan ürünler
için test ve muayene işlemleri, denetmenin gözetiminde, ürünün bulunduğu
yerde, üretici veya dağıtıcının katılımı ile Bakanlıkça belirlenen test,
muayene veya belgelendirme kuruluşuna yaptırılır. Üretici veya dağıtıcının
bulunmaması test ve muayene işlemlerinin gerçekleştirilmesine engel teşkil
etmez.
Test ve
muayene sonucunda yapılacak işlemler
MADDE 10 – (1) Test
ve muayene sonucunda, numunenin uygun çıkması halinde;
a) Test, muayene ve numune ücreti Bakanlığa aittir.
b) Numunenin niteliğini kaybetmemesi durumunda, Bakanlık
veya il müdürlüğü üretici veya dağıtıcıya bildirimin yapıldığı tarihten
itibaren şahit numunenin geri alınması veya aldırılması için yirmi iş günü
süre verir. Bu süre içinde alınmayan ürünler, Defterdarlıklara intikal
ettirilir.
c) Numunenin niteliğini kaybetmesi durumunda, bu husus
Bakanlıkça veya il müdürlüğünce üretici veya dağıtıcıya bildirilerek,
numune bedeli Bakanlık tarafından üreticiye ödenir.
(2) Test ve muayene sonucunda numunenin teknik
düzenlemesine aykırı veya güvensiz çıkması durumunda;
a) Test, muayene ve numune ücreti üreticiye aittir. Bu
ücret hakkında 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı
Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır. Bu
kapsamda tahsil edilen tutarlar Genel Bütçeye gelir kaydedilir.
b) Testi yaptırılan numune, niteliğine göre uygun
koşullarda ve uygun bir süreyle test kuruluşunda muhafaza edilir ve
numunelerin teslim alınması için üreticiye veya dağıtıcıya bildirimde bulunulur.
Bildirimi takiben yirmi iş günü içinde üretici tarafından alınmayan
numuneler Bakanlık veya il müdürlüğü tarafından Numune Bertaraf Tutanağı
düzenlenerek bertaraf edilir veya ettirilir. Üreticinin teslim aldığı
güvensiz numuneler piyasaya arz edilemez.
c) Şahit numuneler ürünün güvensizliği kesinleşinceye
kadar muhafaza edilir. Ürünün güvensizliğinin kesinleşmesi halinde Bakanlık
üreticiye veya dağıtıcıya bildirimde bulunur. Bildirimi takiben yirmi iş
günü içinde üretici tarafından alınmayan numuneler, Bakanlıkça belirlenen
şartlar dahilinde bertaraf edilir veya ettirilir.
(3) Numunenin, üretici dışındaki bir firmadan alınması
ve söz konusu firmanın PGD tutanağı ile birlikte üreticiye başvurması
durumunda, numune bedeli üretici tarafından söz konusu firmaya ödenir.
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
Aykırılık
Halinde Alınacak Önlemler ve Uygulanacak Yaptırımlar
Teknik
düzenlemeye aykırılık
MADDE 11 – (1)
İlgili teknik düzenlemeye uygun olmadığı tespit edilen, piyasada bulunan
ürünler için, Bakanlık veya il müdürlüğü;
a) İnsan sağlığına, can ve mal güvenliğine, hayvan,
bitki yaşamına ve sağlığına ve çevreye bir tehdit oluşturmaması koşuluyla
düzeltilebilir aykırılıkların giderilebilmesi amacıyla üreticinin görüşünü
almak suretiyle düzeltme süresi verir. Üreticiden ne kadar sürede düzeltme
yapabileceğini bildirmesini ister. Bildirim tarihinden itibaren on iş günü
içinde süre talebinde bulunmayan üretici düzeltme faaliyetinde
bulunmayacağını kabul etmiş sayılır.
b) Denetim sonucunda aykırılığın giderilmesi için süre
verilmiş olan bir ürüne aynı aykırılık için tekrar süre verilmez. Ancak
verilen süre sonunda aykırılığın mücbir sebeplerin varlığı nedeniyle
giderilemediğinin kanıtlanması halinde verilen sürenin yarısını geçmemek
üzere ek süre verilir.
c) (a) bendi uyarınca düzeltme için süre talebinde
bulunmayan veya verilen süre sonucunda aykırılığı gidermeyen üreticiye,
Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (a)
bendinde belirtilen idari para cezası uygulanır.
(2) Uygunluk işaretinin veya uygunluk değerlendirme
işlemleri sonucunda verilen belgelerin gerçeği yansıtmadığının, tahrif veya
taklit edildiğinin tespit edilmesi halinde Cumhuriyet Başsavcılığına suç
duyurusunda bulunulur. Cumhuriyet Başsavcılığınca yapılan soruşturma
sonucunda kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmesi veya mahkemece
yapılan kovuşturma sonucunda üreticinin mahkûmiyetine karar verilmemesi
halinde, ceza zamanaşımı süresi içinde kalmak şartıyla Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde
öngörülen idari para cezası uygulanır.
(3) Uygunluk işaretinin ilgili teknik düzenlemenin
öngördüğü şekil ve şartlar bakımından usulsüz kullanıldığının tespiti
halinde, Kanunun 12 nci maddesinin birinci
fıkrasının (f) bendinde öngörülen idari para cezası uygulanır.
Güvensizlik
MADDE 12 – (1) Teknik
düzenlemeye uygunluğu belgelenmiş olsun ya da olmasın kaza, ölüm, şikâyet
ve diğer nedenlerle ve yapılacak duyusal inceleme sonucunda güvensizlik
şüphesi uyandıran ürünler için tutanağın ilgili bölümü doldurulur ve test
veya muayeneye başvurulur. Bakanlıkça, güvenli olmadığına karar verilen
ürünler için Kanunun 11 ve 12 nci maddelerindeki
yaptırımlara karar verilir.
(2) Kanunun 11 inci maddesindeki yaptırımlar kapsamında
toplatılması ve ürünün güvenli hale getirilmesi mümkün ise buna ilişkin
düzeltici faaliyet planını Bakanlıkça belirlenen süre içerisinde vermesi
için üreticiye bildirim yapılır. Üretici, bunun üzerine söz konusu planı
hazırlayarak, Bakanlığa yazılı olarak ibraz eder. Bu plan üzerinde Bakanlık
ve üretici temsilcilerinin birlikte yapacağı değerlendirme neticesinde
Bakanlıkça uygun görülen plan, gereği yapılmak üzere üreticiye bildirilir.
Bu süre içerisinde faaliyet planının ibraz edilmemesi halinde, Bakanlık
yaptırımların yerine getirilmesini sağlar.
(3) Düzeltme süresi sonunda yapılan işlemler Bakanlık
tarafından değerlendirilir. Bakanlık, gerekli görülmesi halinde, düzeltmeye
tabi tutulan ürünün tarafsız bir test veya muayene kuruluşu tarafından test
ve muayenesini isteyebilir. Düzeltme işlemleri sonucunda güvenli olduğu
kanıtlanan ürünler tekrar piyasaya arz edilebilir.
(4) Ürünün güvenli hale getirilmesinin imkânsız olduğu
durumlarda, buna ilişkin faaliyet planını Bakanlıkça belirlenen süre içinde
vermesi için üreticiye bildirim yapılır. Üretici, bunun üzerine söz konusu
planı hazırlayarak, Bakanlığa yazılı olarak ibraz eder. Bu plan üzerinde
Bakanlık ve üretici temsilcilerinin birlikte yapacağı değerlendirme
neticesinde Bakanlıkça uygun görülen plan, gereği yapılmak üzere üreticiye
bildirilir. Faaliyet planının verilen süre içerisinde ibraz edilmemesi
halinde, Bakanlık yaptırımların yerine getirilmesini sağlar.
(5) Önlem uygulanan ürünlerde, ürünün piyasaya arz
edilen miktarı ve önlem uygulanan miktarı Bakanlık tarafından takip edilir.
Güvensizliğin
değerlendirilmesi
MADDE 13 – (1)
Bakanlık, güvensiz ürünlerin taşıdığı riskin derecesini belirlemek amacıyla
Genel Müdürlük bünyesinde Risk Değerlendirme Komisyonu oluşturur.
Komisyonun oluşumu ve işleyişine ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça
belirlenir.
(2) Bakanlıkça ürünlere ilişkin yapılacak risk değerlendirmesi,
Avrupa Komisyonu Topluluk Hızlı Bilgi Sistemi rehber dokümanı referans
alınmak suretiyle; ürünün tanımı, niteliği, neden olabileceği tehlikeler,
ürünün hedeflediği tüketiciler, yaralanmanın şiddeti, yaralanmanın
gerçekleşme ihtimali gibi etkenler göz önünde bulundurularak yapılır.
(3) Bakanlık,
Risk Değerlendirme Komisyonunca yapılacak risk değerlendirmesi
neticesinde güvensizliğe konu üründeki riskin derecesine göre gerekli
önlemleri almaya karar verir.
DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM
İl
Müdürlüğünün Görev, Yetki ve Yükümlülükleri
İl
müdürlüğünün görev, yetki ve yükümlülükleri
MADDE 14 – (1) İl
müdürlüğünün PGD’ye ilişkin görev, yetki ve
sorumlulukları şunlardır:
a) Denetimleri, Bakanlık tarafından iletilen yıllık
denetim planı ve benzeri dokümanlara uygun olarak gerçekleştirmek.
b) Gerekli görülen durumlarda PGD faaliyetlerinin etkin
olarak gerçekleştirilmesini teminen
ihtiyaçlarını, sorunlarını ve çözüm önerilerini Bakanlığa iletmek.
c) PGD faaliyetlerini tarafsız, bağımsız ve şeffaf bir
şekilde yürütmek.
BEŞİNCİ
BÖLÜM
Üretici ve
Dağıtıcının Yükümlülükleri
Üreticinin
veya dağıtıcının yükümlülükleri
MADDE 15 – (1)
Üretici veya dağıtıcının yükümlülükleri şunlardır:
a) Denetmenin talep etmesi halinde tüm bilgi ve
belgeleri denetmene sunmak, üretim yerlerinin ve depolarının adreslerini
vermek ve bu yerlerde gerekli tespitleri yapmasını sağlamak,
b) Denetim görevinin gereği gibi yürütülmesi için
denetmene görevi süresince uygun bir çalışma yeri sağlamak; uygun yer
bulunamadığında veya denetime uygun koşullar oluşturulmadığında, denetmenin
isteği üzerine ürüne ait tüm dosya ve belgeleri denetmenin çalışma yerine
getirerek kendisine teslim etmek,
c) İlgili teknik düzenlemede belirtilen tüm belgeleri;
bu belgeler kapsamındaki son ürünün yurt içinde üretiliyor ise üretildiği,
ithal ise ithal edildiği tarihten itibaren ilgili teknik düzenlemede
belirtilen süreyle, bu sürenin belirtilmemesi halinde on yıl boyunca
muhafaza etmek ve istenilmesi halinde denetmene ibraz etmek,
ç) Denetim sonucunda, Bakanlık tarafından verilen
toplatma veya düzeltme kararlarının gereklerini yerine getirmek, yerine
getirildiğini belgelemek ve bu faaliyetten doğan her türlü masrafı
karşılamak.
(2) Güvensiz ürünlere ilişkin verilen piyasaya arz
yasağı, toplatma ve bertaraf kararlarının uygulanmasının ve risk altındaki
kişilerin bilgilendirilmesinin sağlanması amacıyla;
a) Üretici tarafından güvensiz ürünlere ilişkin
hazırlanacak ilan metni, ulusal düzeyde yayın yapan iki televizyon
kanalında okunabilir büyüklükte yazılı olarak ve ayrıca seslendirilmesi
suretiyle ve ulusal düzeyde dağıtımı yapılan iki gazetede, okunabilir
büyüklükte ilan edilmesi üreticiden istenir.
b) Bakanlık, güvensiz ürünlere ilişkin hazırlanacak veya
yapılacak ilanlarda güvensiz üründe tespit edilen riskin derecesine göre
ilanın şekli, zamanı ve ilanın yapılacağı televizyon ve gazetelere ilişkin
ek hususlar belirleyebilir.
c) Risk altındaki kişilerin belirli bir yerleşim yerinde
toplanması ve yerel yayın yapan gazete ile televizyon kanalları vasıtasıyla
bilgilendirilmesinin mümkün olduğu durumlarda, bu duyuru yerel basın ve
yayın organları yoluyla yapılır. Risk altındaki kişilerin bilindiği
durumlarda ise bu kişiler doğrudan bilgilendirilir.
ç) Güvensiz ürünlere ilişkin ilan, üreticinin internet
sitesinde de yayımlanır. Üreticiler ayrıca söz konusu ilanı Bakanlık
internet sitesinde yayımlanmak üzere Bakanlığa bildirir.
d) (a), (b) ve (c) bentlerindeki önlemler, belirtilen
şekil ve sürelerde kararın tebliğ tarihinden itibaren on iş günü içinde
üretici tarafından yerine getirilir.
(3) Üreticiler, güvensiz ürünlerinin piyasada yer
aldığını kendiliğinden tespit etmesi halinde, bu ürünleri gönüllü geri
çağırabilir ve gerekli tedbirleri alır. Ancak, üretici piyasada
gerçekleştirdiği her türlü geri çağırma ve aldığı tedbirlere ilişkin tüm
bilgi ve belgeleri Bakanlığa iletmekle yükümlüdür. Üreticiler gönüllü geri
çağırmalarda risk altındaki kişilerin bilgilendirilmesini sağlamak
amacıyla, gerekli bilgileri Bakanlık internet sitesinde yayımlanmak üzere
Bakanlığa bildirir. Ayrıca, bu bilgiler üreticinin internet sitesinde de
yayımlanır.
(4) Güvensiz ürünlere ilişkin ilanlar aşağıdaki
özellikleri taşır;
a) İlanlar, açık ve net olmak zorundadır.
b) Üreticinin adı ve adresine ilişkin bilgileri içerir.
c) Ürünün, adı, markası, fotoğrafı, seri ya da lot numarasını veya ürünü net şekilde tanıtan bilgileri
içerir.
ç) Ürünün geri çağrılma nedeni ve güvensiz olduğu açık
şekilde ifade edilir.
d) Bu ürünleri satın alan tüketicilerin ne yapması
gerektiği açıkça ifade edilir.
e) Ürünün iadesi konusunda tüketicilere makul yollar
sunulur.
f) İlgisiz veya ilanın amacını ortadan kaldıran
ifadelerden kaçınır.
(5) Üreticilerin güvensiz ürünlere ilişkin ilan,
toplatma ve bertaraf gibi tüm yasal yükümlülüklerini yerine getirmemesi
durumunda, bu yükümlülükler Bakanlık tarafından yerine getirilir. Bu
kapsamda Bakanlıkça yapılacak masraflar, üretici tarafından karşılanır. Bu
masraflar hakkında, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında
Kanun hükümleri uygulanır.
İzlenebilirlik
MADDE 16 – (1)
Üreticiler, ürünlerin üzerinde seri, model, parti numarası veya başka bir
şekilde ürünlerinin tespit edilmesini sağlayacak bilgilere yer vermek
zorundadır.
(2) Üreticiler, toplatma, imha veya düzeltici faaliyetin
uygulanması gerektiğinde parti, seri, lot bazında
kayıt oluşturmak ve istenildiğinde bu kayıtları Bakanlığa sunmak
zorundadır.
(3) Üreticiler gerekli bilgileri, ürünün büyüklüğünün
veya doğasının buna izin vermediği durumlarda ürünün ambalajında veya
yanında verilen bir belge ile sağlamak zorundadır.
(4) Üreticiler, ticari unvanları veya tescilli markaları
ile iletişim bilgilerini ürünlerin üzerinde, bunun mümkün olmadığı
durumlarda ürünün ambalajında veya yanında verilen bir belgede gösterir.
(5) Üreticiler, ürünlerin izlenebilirliğini sağlamak
için gerekli önlemleri almak zorundadır.
ALTINCI
BÖLÜM
Çeşitli ve
Son Hükümler
Bilgilerin
gizliliği
MADDE 17 – (1)
Bakanlıkça gerçekleştirilecek PGD faaliyeti sırasında elde edilen bilgiler
ile ihbar ve şikâyetlere ilişkin hususlar risk altındaki kişilerin sağlık
ve güvenliği ciddi tehdit altında olmadıkça gizli tutulur.
Yaptırımların
uygulanması
MADDE 18 – (1) Ürünün
piyasaya arzının yasaklanması, piyasaya arz edilmiş ürünlerin toplatılması
ve ürünün kısmen veya tamamen bertaraf edilmesi kararı Bakanlıkça verilir
ve İl Müdürlüklerince uygulanır.
(2) Güvensizlik halinde Kanunun öngördüğü idari para
cezası kararı Bakanlık tarafından, teknik düzenlemeye aykırılık halinde
Kanunun öngördüğü idari para cezası kararı ise Valilik tarafından verilir.
(3) Teknik düzenlemeye aykırılık başka bir ilde tespit
edilmiş olsa bile üretici ve ithalatçı hangi ilde yerleşikse o il müdürlüğü
idari para cezasını uygular.
(4) Ürünün, insan sağlığını, can ve mal güvenliğini
tehlikeye düşürebileceğine dair kesin belirti bulunması halinde piyasaya
arzın geçici olarak durdurulması kararı; denetmenin önerisi üzerine ürünün
test veya muayenesi için daha uzun bir sürenin gerekli olmaması durumunda
üç iş gününü aşmamak üzere Genel Müdürlük tarafından verilir.
Tebligat
MADDE 19 – (1) İdari
para cezası ve/veya idari tedbirleri içeren idari yaptırım kararlarının
tebliğinde, 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı
Tebligat Kanunu hükümleri uygulanır.
Geçiş hükmü
GEÇİCİ
MADDE 1 – (1) Bakanlığın il müdürlüklerinin teşkilatlanması
tamamlanıncaya kadar, bu Yönetmelikte Bakanlık il müdürlüklerince yapılması
gereken iş ve işlemler, 640 sayılı Gümrük ve Ticaret Bakanlığının Teşkilat
ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 4 üncü maddesine
istinaden Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı il müdürlükleri tarafından yerine
getirilir.
(2) Bakanlığın il müdürlüklerinin teşkilatlanması
tamamlanıncaya kadar, bu Yönetmelik uyarınca denetmenler tarafından
yapılması gereken görevler, 640 sayılı Gümrük ve Ticaret Bakanlığının
Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 5 inci
maddesine istinaden, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı il müdürlüklerinde
görevli personel tarafından yerine getirilir.
Yürürlük
MADDE 20 – (1) Bu
Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 21 – (1) Bu
Yönetmelik hükümlerini Gümrük ve Ticaret Bakanı yürütür.
Eki için tıklayınız.
|